Zdrowe zamienniki cukru

Parę słów o "cukrze z cukiernicy"

Cukier z trzciny cukrowej produkowano wprawdzie w Indiach już 5 tys. lat temu, lecz na terenie Europy, aż do XVIII wieku potrawy słodzono przeważnie miodem, traktując drogi, importowany cukier bardziej jako lek, niż środek spożywczy. W 1747 roku chemik niemiecki Marggraf dowiódł, że z korzeni buraka, które zawierają 20% sacharozy, można otrzymać cukier krystaliczny. Obecnie cukier buraczany jest najtańszym i najpopularniejszym w Europie środkiem słodzącym.

... najpopularniejszy, ale czy również zdrowy? Sacharoza w postaci rafinowanej, czyli oczyszczonej, wykazuje cały szereg niekorzystnych cech:

- powoduje wzmożoną fermentację jelitową, niszcząc naturalną 

- zaburza system przemiany materii, co może prowadzić do cukrzycy

- blokuje przyswajalność niektórych mikroelementów

- sprzyja powstawaniu nadwagi

- sprzyja próchnicy zębów

- przyczynia się do zwiększenia poziomu cholesterolu we krwi

- osłabia pamięć i zdolność koncentracji

Ponadto cukier oczyszczony uznawany jest za najpowszechniejszy na świecie środek o działaniu uzależniającym. 

W naszych czasach rafinowany cukier dodawany jest dosłownie wszędzie, a znajdziemy go na etykietach pod różną nazwą: syrop glukozowy, sacharoza, karmel... czytajmy etykiety!!!

Zdrowe substytuty cukru:

Ksylitol

Naturalny zamiennik cukru, przyjazny dla osób stosujących zdrową dietę. Powszechnie występujący w przyrodzie. W niewielkich ilościach występuje w owocach, jagodach, warzywach, kolbach kukurydzy i w korze brzozowej. Finowie nazywają go "brzozowym cukrem". Ksylitol hamuje rozwój bakterii, grzybów i drożdżaków. Naturalnie przeciwdziała grzybicy, powstrzymuje infekcje i stany zapalne. Może być nawet stosowany do obmywania i dezynfekowania ran. W porównaniu do cukru oczyszczonego cukier brzozowy ma działanie przeciwpróchnicze. 

Stewia

Roślina pochodząca z Paragwaju; jej liście  używane są przez tamtejszych Indian do słodzenia herbaty mate, nazywana jest "słodkim zielem" (yerba dulce). Główny składnik tej rośliny - stewiozyd, został przebadany i okazało się, że m.in. reguluje czynność trzustki i ciśnienie krwi. Ponadto ma nieznaczną ilość kalorii i okazała się skuteczna w leczeniu otyłości, ponieważ osłabia apetyt i tłumi uczucie głodu.

Sproszkowane liście stewii stosuje się do przyrządzania napojów, surówek, sałatek, ciast, deserów,wypieku pieczywa.

Tagatoza

Tagatoza to naturalnie występujący cukier w laktozie. Posiada właściwości prebiotyczne i jest uznana jako środek przyjazny dla zębów, nie powodujący próchnicy. Charakteryzuje się również bardzo niskim indeksem glikemicznym (mogą go stosować diabetycy). Jest odporny na temperaturę, dlatego nadaje się on jako dodatek do gotowania i pieczenia. 100 g zwykłego cukru może być zastąpione przez 50 g tagatozy.

Lukrecja

Lukrecja należy do najdawniej stosowanych roślin leczniczych na świecie.  Jej smak jest określany jako słodko-mdlący z palącym posmakiem. W Anglii dodaje się ekstrakt z korzeni tej rośliny do porteru (rodzaj piwa), w Ameryce do tytoniu. W Chinach i innych krajach Wschodu korzeń lukrecji stanowi nieodzowny składnik większości produkowanych tam leków, jako środek harmonizujący działanie innych ziół w mieszankach. Lukrecja ma właściwości wykrztuśne, rozkurczowe, przeciwzapalne i przeciwwirusowe. Wielu zielarzy odradza nadmierne i długotrwałe stosowanie lukrecji w diecie, ponieważ może ona powodować zatrzymanie się wody w organizmie. Korzeń lukrecji jest bezpieczny dla diabetyków.

Syrop z agawy

Środek słodzący produkowany w Meksyku z niektórych odmian agawy. Ma przyjemny smak, porównywalny ze słabym miodem. Jest około trzykrotnie słodszy od cukru, jednocześnie posiadając od czterech do pięciu razy niższy indeks glikemiczny od miodu. Zawiera cenną inulinę (naturalny probiotyk), korzystnie wpływa na przewód pokarmowy i obniża poziom cholesterolu.

Melasa

Ciemnobrązowy, gęsty syrop. Powstaje jako produkt uboczny przy produkcji cukru (sacharozy). Duża zawartość związków nieorganicznych hamuje rozwój mikroorganizmów Najbardziej wartościowa pod względem zawartości mikroelementów (zwłaszcza żelaza) jest melasa czarna (tzw. blackstrap) - nierafinowana, z trzeciego gotowania (bez użycia chemicznych środków), tzn. w dużej części pozbawiona cukru (sacharozy), który jest "odciągany" w rezultacie każdego gotowania. W takiej melasie witaminy i mikroelementy występują w dużym skoncentrowaniu.

Fruktoza

Cukier owocowy występujący w owocach i miodzie. Mogą go stosować diabetycy (jego indeks glikemiczny to 20). Fruktoza jest znacznie wolniej przyswajalna przez organizm niż sacharoza i glukoza.

Miód

Naturalny środek słodzący; słodszy i bardziej kaloryczny od sacharozy. Zawiera witaminy z grupy B, kwasy organiczne, sole mineralne i enzymy. Aktywne enzymy ulegają zniszczeniu w wysokiej temperaturze, co powoduje, że miód w dużym stopniu traci swoje cenne właściwości odżywcze po dodaniu do gorących napojów i wypieków.

UWAGA NA SZTUCZNE ŚRODKI SŁODZĄCE!!!!

Sacharyna (E-954) - ograniczone zastosowanie ze względu na podejrzenia działania rakotwórczego

Cyklaminiany (E-952) - zabronione w Polsce ze względu na rakotwórcze działanie

Aspartam (E-951) - bardzo kontrowersyjny, jest określona dawka, ale dalej trwają badania nad jego działaniem

Acesulfam K (E-950) - dopuszczony do stosowania w Polsce od 1994 roku; określono dawkę bezpieczną

Sukraloza - niedopuszczona w Polsce do stosowania